Γιατί το Αϊκίντο δεν είναι πλέον δημοφιλές;
25/01/2016
Η ερώτηση ενοχλεί όσους κάνουν χρόνια Αϊκίντο. Συνήθως η πρώτη απάντηση κρύβει εγωισμό και επιπολαιότητα. Μόνο όσοι προπονούνται κάτω από πνεύμα ειλικρίνειας μπορούν να αντιμετωπίσουν με ταπεινότητα την αλήθεια και να δώσουν επαρκής απαντήσεις. Όσοι είναι ιδιοκτήτες σχολών σίγουρα θα ήθελαν 20-30 περισσότερες εγγραφές, εκατοντάδες που θα κάνουν ουρές για τα σεμινάρια που διοργανώνουν και πίεση από τους μαθητές για περισσότερες διδακτικές ώρες. Και όλα αυτά δεν τα γράφω σκεπτόμενος το κέρδος των σχολών αλλά την ψυχική ανάταση του δασκάλου που θα αντιμετώπιζε αυτά τα φαινόμενα. Δεν υπάρχει κανένας νοήμων δάσκαλος που δε θα ήθελε να έχει μεγάλη ανταπόκριση. Αν αγαπάς πραγματικά αυτό που κάνεις, θέλεις η τάξη σου να είναι γεμάτη από μαθητές.
Δυστυχώς αυτό δε συμβαίνει. Η αλήθεια είναι ότι σχεδόν όλοι οι ιδιοκτήτες σχολών Αϊκίντο αναγκάστηκαν να "μολύνουν" την ιερότητα του χώρου τους με άλλες πολεμικές τέχνες οι οποίες για ένα περίεργο λόγο συγκεντρώνουν περισσότερους μαθητές! Τζούντο, Ταε-Κβο-Ντο, Κέντο, Γιόγκα. Σθεναρά ακόμα αντιστέκονται στο να εισάγουν στο χώρο τους Κικ Μπόξινγκ, Μεικτές πολεμικές τέχνες και άλλες τόσο δημοφιλή τέχνες γιατί προφασίζονται ότι αυτού του είδους οι τέχνες δεν συγκεντρώνουν "καλής ποιότητας κόσμο".
Ευτυχώς αυτά τα κωμικοτραγικά συμβαίνουν μόνο στην Ελλάδα. Στο εξωτερικό πολλά Ντότζο Αϊκίντο λειτουργούν μέσα σε σπορ κλαμπ. Αυτό σημαίνει ότι ο χώρος που κάνεις τώρα Αϊκίντο μετά γίνεται χώρος καποέϊρα και μετά αερόμπικ, χωρίς αυτό να ενοχλεί κανέναν.
Θα ασχοληθώ με τη πτώση της δημοφιλίας του Αϊκίντο ανά τον κόσμο αλλά όχι τόσο με την Ελλάδα. Ο λόγος είναι ότι το Αϊκίντο έχει τόσο μικρή ιστορία στη χώρα μας όπου δεν υπάρχει ελληνικό όνομα που να αντιπροσωπεύει αυτή τη στιγμή την Ελλάδα σε διεθνή διοργανώσεις. Η ιστορία γράφεται τώρα στη χώρα μας. Τα τελευταία δέκα χρόνια έχει ξεκινήσει να χτίζεται η σύνδεση Ιαπωνίας-Ελλάδας στο Αϊκίντο με προοπτικές, όταν σε άλλες χώρες υπάρχει ήδη με γερές βάσεις από τη δεκαετία του '70.
Φυσικά, υπάρχουν πολλοί κοινοί λόγοι για τη πτώση του αριθμού μαθητών μεταξύ της Ελλάδας και άλλων χωρών, ωστόσο στη χώρα μας παρατηρείται ένα φαινόμενο για το οποίο δεν έχω δώσει εξήγηση. Υπάρχουν σχολές οι οποίες φυτοζωούν, ο αριθμός μαθητών δεν είναι ικανός να καλύψει ούτε το ενοίκιο, παρόλα αυτά λειτουργούν και επιπλέον διοργανώνουν πολυέξοδα σεμινάρια. Η περίπτωση προσωπικοτήτων οι οποίες δαπανούν τα χρήματα τους με σκοπό να έχουν 5-6 ανυποψίαστους μαθητές για να επικαλούνται δάσκαλοι θεωρώ ότι χρήζει ιατρικής έρευνας.
Για να τα πάρουμε όμως από την αρχή τα πράγματα θα πρέπει να αποδεχθούμε ότι ο αριθμός των ατόμων που ασχολούνται με πολεμικά συστήματα όχι μόνο δεν έχει μειωθεί αλλά σημειώνει αύξηση. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια στροφή προς άλλα συστήματα. Οι περισσότερες στατιστικές δείχνουν να αυξάνονται οι μαθητές σε συστήματα 1ον αγωνιστικά- ολυμπιακά (Τζούντο, Ταε-Κβο-Ντο). 2ον πλήρους επαφής (Μεικτές πολεμικές τέχνες, Κικ-Μπόξινγκ). Στα ολυμπιακά αθλήματα πηγαίνουν κυρίως μικρές ηλικίες (παιδικό, προ-εφηβικό, εφηβικό), μετά την ενηλικίωση ο μεγαλύτερος αριθμός ακολουθεί την τάση της εποχής (Κ1, MMA, UFC).
Στη περίπτωση των παιδικών τμημάτων πρέπει να αποδεχθούμε ότι οι αγώνες αποτελούν ένα δυνατό κίνητρο στη παιδική και προ-εφηβική ηλικία. Και μόνο αυτό αρκεί για να προσελκύσει μικρούς μαθητές. Γιαυτό το λόγο από πολύ νωρίς αυτά τα συστήματα ανέπτυξαν τη σωστή εκμάθηση της τέχνης τους από πολύ μικρές ηλικίες, αντιθέτως ελάχιστοι δάσκαλοι ανά τον κόσμο γνωρίζουν πως θα προσελκύσουν παιδιά στο Αϊκίντο. Το να γνωρίζεις μερικά παιχνίδια δε σημαίνει ότι μπορείς να κάνεις παιδικό μάθημα. Στην Ιαπωνία δεν υπάρχει κάποιο σοβαρό σύστημα παιδικής εκπαίδευσης Αϊκίντο, έτσι δεν υπάρχει κάποια επίσημη γνώση η οποία θα μπορούσε να μεταφερθεί στη δύση. Ευελπιστώ το αντίθετο.
Όλο και περισσότερα παιδιά ξεκινούν πολεμική τέχνη στη δύση. Μας δίνεται η ευκαιρία να αναπτύξουμε την παιδική εκπαίδευση. Το γεγονός ότι μεγάλη μερίδα νέων προτιμά να κάνει ένα βίαιο άθλημα δείχνει ότι δεν υπάρχει σωστή εκπαίδευση πολεμικής τέχνης στη μικρή ηλικία.
Η εκπαίδευση Αϊκίντο μπορεί και πρέπει να προσελκύσει μικρές ηλικίες. Το ενδιαφέρον των παιδιών υπό την καθοδήγηση πεπειραμένων δασκάλων θα αναπτύξει ένα σωστό έφηβο ο οποίος θα είναι ο επόμενος σοβαρός μαθητής στο τμήμα ενηλίκων.
Ο επόμενος λόγος για τον οποίο έχει μειωθεί ο αριθμός των μαθητών είναι γιατί η κοινωνία εξελίσσεται και μαζί της οι άνθρωποι και οι συμπεριφορές τους.
Για να γίνω σαφής. Είναι ετερόχρονο να νομίζεις ότι είσαι ένας μεγάλος δάσκαλος Αϊκίντο ο οποίος λειτουργεί τη σχολή του με τον κώδικα Μπουσίντο όταν τα πάντα γύρω σου τίθενται υπό αμφισβήτηση. Είσαι γραφικός και μόνος αν νομίζεις ότι η συμπεριφορά στους μαθητές και ο τρόπος μαθήματος είναι ίδιος με αυτόν που υπήρχε 650 χρόνια πριν. Πρέπει δια μέσου της τέχνης σου να αποδείξεις ότι αυτό που διδάσκεις είναι χρήσιμο για ένα σύγχρονο άνθρωπο σε κάθε έκφανση της ζωής του.
Άλλος λόγος είναι ότι το Αϊκίντο δεν πείθει για την αποτελεσματικότητα του. Με μια πρώτη ματιά δεν μπορεί κάποιος να πειστεί ότι αρμονικά κινούμενος μπορεί να επιβληθεί ενός επιτιθέμενου. Οι σύγχρονοι εκπαιδευτές έχουν βελτιώσει τόσο πολύ την τεχνική τους οδηγώντας το αποτέλεσμα τεχνικής και επίθεσης σε μια όμορφη χορογραφία. Είναι δύσκολο αν κάνετε χρόνια να καταλάβετε αυτό που βλέπει κάποιος σε μια επίδειξη Αϊκίντο. Ακόμα και αν πειστεί αντιλαμβάνεται ότι το αποτέλεσμα είναι προϊόν πολλών ετών σκληρής προπόνησης και αυτό είναι αποθαρρυντικό.
Μια συνηθισμένη μάχη σώμα με σώμα έχει ως επί το πλείστον χτυπήματα, η επικράτηση είναι αποτέλεσμα πολλών σωματικών και ψυχικών παραγόντων (αθλητική ετοιμότητα, ανάπτυξη δύναμης, στρατηγική στον αγώνα κλπ). Στο Αϊκίντο δεν υπάρχουν αγώνες. Η σωματική και ψυχική ετοιμότητα για μια μάχη σώμα με σώμα έγκειται στη κρίση του μαθητή. Κάτι που είναι βασική προϋπόθεση, για πολλές τέχνες, στο Αϊκίντο δεν είναι. Μπορείς να κάνεις "καλό" Αϊκίντο και να μην έχεις μαχητική ικανότητα. Μπορεί να έχεις αναπτύξει αρμονία στη κίνηση, συγχρονισμό να κάνεις καταπληκτικές πτώσεις αλλά σε μια δύσκολη στιγμή που θα απειλείται η ζωή σου να μην μπορείς να κάνεις ούτε το σταυρό σου συγχρονισμένα. Στο Αϊκίντο μισούν τη λέξη "αποτελεσματικός" παρόλο που το σύστημα από το δημιουργό του είχε ως στόχο την ανάπτυξη εσωτερικών και εξωτερικών δυνατοτήτων. Η πνευματική καλλιέργεια χρησιμοποιείται για να αναπτύξει ένα άτομο που θα έχει σωστή κρίση σε κάθε δύσκολη στιγμή. Όταν χρειαστεί θα πράξει συγχρονισμένα, δηλαδή σε σωστό χρόνο και τόπο. Ο εσωτερικός εαυτός θα πυροδοτήσει το υγιές σώμα για να δώσει άμεση λύση. "Νίκη εδώ και τώρα" έλεγε πολύ συχνά ο ιδρυτής Μοριχέϊ Ουεσίμπα. Εν τέλει ένα μεγάλο κομμάτι του σύγχρονου Αϊκίντο έχει επικεντρωθεί στη ανάπτυξη μόνο μερικών εξωτερικών (σωματικών) χαρακτηριστικών τα οποία έχουν να κάνουν με το πόσο ωραίο δείχνει σαν σύστημα.
Υποστηρίζω την άποψη που θέλει μια ολοκληρωμένη ανάπτυξη δυνατοτήτων. Η απουσία αγώνων πρέπει να λειτουργήσει ως πλεονέκτημα για τη χρονική ελευθερία και τη μη ύπαρξη εγωιστικών ή υλικών κινήτρων (δόξα,χρήμα,κοινωνική καταξίωση).
Το Αϊκίντο είναι το σύστημα που περικλείει όλη την ιαπωνική φιλοσοφία, δεν είναι άθλημα, δεν υπάρχουν θέσεις και βραβεία. Είσαι όμως πάντα νικητής. Πρώτα του κακού εαυτού σου.
Με την συνεχή προπόνηση σε σωματικές και πνευματικές ασκήσεις καταφέρνεις να πράξεις όποτε κρίνεις απαραίτητο. Είσαι πάντα έτοιμος να δώσεις όλες σου τις δυνατότητες. Νομίζω ότι το Αϊκίντο είναι η πλέον ρεαλιστική πολεμική τέχνη. Και δεν εννοώ μόνο τη μάχη σώμα με σώμα. Ρεαλιστική θεωρούμε και την κατάσταση που σε έφερε σε μια σωματική μάχη.
Θα χρειαστεί να αλλάξουν πολλά πράγματα για να γίνει το Αϊκίντο δημοφιλές. Είναι όμως εφικτό να γίνει αρκεί όλοι μας να δουλέψουμε για αυτό.
Επόμενο άρθρο
12/03/2016
Η σημασία των κινήτρων στις πολεμικές τέχνες
Προηγούμενο άρθρο
17/01/2016
Πρόσφατα άρθρα
18/02/2024
Τι είναι το Ντάιτο Ρίου Αϊκί Ζίου Ζίτσου
18/02/2024
20/07/2023
Πόσο ασφαλής είναι για τα παιδιά μας η ενασχόληση με τις πολεμικές τέχνες;
23/04/2023
Τι σημαίνει κόκιου νάγκε στο Αϊκίντο
23/05/2022
Κοβιντ-19 και ψυχοσωματικές ασθένειες. Ο ρόλος των πολεμικών τεχνών στην αντιμετώπιση τους.